Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden in Nederland meer dan 9000 boerderijen verwoest. De wederopbouw ervan werd bepaald door een spanningsveld tussen behoud en innovatie. Hieraan ten grondslag lag de gedachte dat boerderijen twee functies hadden te vervullen. Ze symboliseerden bepaalde traditionele waarden en moesten bijdragen aan de versterking en de vorming van een nationale identiteit. Anderzijds bleven het agrarische gebruiksobjecten die van centraal belang waren voor de modernisering van de Nederlandse landbouw.

Veel plattelandsgebieden worden nog steeds gekenmerkt door wederopbouwboerderijen uit de jaren 1940–1955. Het betreft meestal boerderijen in een regionale vormentaal die een moderne agrarische bedrijfsvoering toelieten. Tegelijkertijd werd de wederopbouw, vooral tussen 1950 en 1955, bepaald door experimenten met de ‘gelede’ bouwwijze die volstrekt nieuwe bouwvormen teweeg heeft gebracht. Zogenoemde ‘gelede boerderijen’ bestonden uit verschillende los van elkaar functionerende onderdelen in een aaneengesloten of verspreide opzet.

De databank is gebaseerd op het archief van het Bureau Wederopbouw Boerderijen, een overheidsinstelling die vanaf juli 1940 verantwoordelijk was voor de wederopbouw van de verwoeste boerderijen. Het archief bevat duizenden schadeformulieren, reconstructieschetsen en bouwtekeningen van wederopbouwboerderijen en ligt bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed in Amersfoort. Omdat het archief echter niet helemaal compleet is, geeft ook de databank geen volstrekt volledig beeld weer.

De databank informeert over de plaats, het bouwjaar, de architect en de toenmalige eigenaren van de wederopbouwboerderijen, en kan op verschillende manieren doorzocht worden. De dossiers van de wederopbouwboerderijen uit de databank kunnen bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed ingezien worden. Daarvoor moet het dossiernummer worden aangegeven dat tevens in de databank te vinden is.

De databank is ontwikkeld naar aanleiding van het onderzoek van Sophie Elpers dat het verhaal achter de wederopbouwboerderijen belicht en een gedetailleerd beeld van de dynamiek en de complexiteit van de wederopbouw geeft.

Zie: Wederopbouwboerderijen. Agrarisch erfgoed in de strijd over traditie en modernisering, 1940-1955 bij nai010 uitgevers.